Intercultureel onderwijs
Diversiteit
Bij intercultureel onderwijs wil men kinderen leren omgaan met diversiteit en dit op diverse vlakken : ideeën, culturen, mensen, waarden en normen, opvoedings- en verwachtingspatronen. Men vertrekt vanuit een aantal belangrijke houdingen om kinderen op een interculturele manier op tevoeden :
-Men leert hen omgaan met gelijkenissen : door aan te voelen wat mensen met elkaar verbindt leren ze hoe je daar kracht kan uit putten : uit dezelfde buurt komen, dezelfde interesses delen, eenzelfde taal spreken…
-Leren omgaan met verscheidenheid : ieder mens, ieder kind is anders. Er zijn zoveel verschillen, verschillen in geslacht, karaktertrekken, leeftijd, uiterlijk, kansen, etniciteit. Jezelf eerst leren kennen en leren omgaan met verscheidenheid om dan in een verdere fase de andere leren te begrijpen. Pas als je eerst je eigen omgeving en je eigen cultuur goed kent , dan kan het zinvol worden om de andere omgeving, de andere culturen te leren kennen en te ontdekken.
-Je gevoelens leren bespreekbaar maken. Kinderen worden nieuwsgierig, blij of raken zelfs geschokt door de mediabeelden wanneer ze de belevingswereld van anderen zien. Kinderen komen via hun leeftijdsgenootjes, via film of nieuwsberichten in contact met andere waarden en normen, andere manieren van denken en zijn. Ze worden daardoor geraakt en dat roept vragen bij hen op. Deze gevoelens worden in klasverband besproken.
-Er wordt aan een open en kritisch houding gewerkt. Men gaat de eigen manier van leven en denken in vraag stellen. Vooroordelen, racistische ingesteldheid en een Westers superioriteitsgevoel worden eens kritisch bekeken. Een kind is immers onbevooroordeeld, nieuwsgierig naar de dingen die op hem afkomen.
-Kinderen leren waardering opbrengen voor de eigenheid van de anderen. Ze ontdekken dat er eigenlijk veel te leren valt van de anderen, van de andere culturen. Ze ontdekken gelijkwaardigheid aan de eigen cultuur. Wie zo kan denken verliest vooroordelen. Wanneer men andere culturen als gelijkwaardig gaat zien is het mogelijk om vreedzaam en intercultureel samen te gaan leven. -De school wil de kinderen correcte, actuele en juiste informatie meegeven. Kinderen weten van jongs af aan al heel wat van de wereld af. Via de media komen ze alles te weten over wat veraf van hen gebeurt. Nieuwsberichten en documentaires brengen hen in contact met wat in de wereld gebeurt. Jammergenoeg krijgen zij ook vaak nogal een eenzijdig en vaak negatief beeld van de wereld en zijn bewoners te zien. Leerkrachten en ouders kunnen binnen het intercultureel onderwijs dit beeld toch zeker en vast bijstellen en veelzijdiger en correcter maken. Mensen die een verre reis maakten of ter plaatse gingen werken komen soms hun verhaal in een school vertellen. Deze rechtstreekse informatie kan voor kinderen vaak veel verhelderen en de dingen levensecht maken. Deze levenservaringen en getuigenissen en de bijhorende dialogen die nadien dan tot stand komen zijn immers erg verrijkend en enorm leerrijk.
Binnen het ontwikkelingsplan van het kleuteronderwijs ervaren de kleuters op verschillende momenten de verschillen tussen mensen en hoe daar mee om te gaan. Ook in de leerplannen van het lager onderwijs komt intercultureel onderwijs ruimschoots aan bod binnen verschillende domeinen.
Het onderwijs werkt ook samen met Europese scholen. Zo bestaat er onder andere het twinning project waarbij scholen ervaringen met elkaar uitwisselen. Verdraagzaamheid, respect, gelijkwaardigheid en diversiteit zijn centrale sleutelwoorden binnen deze projecten.
www.ond.vlaanderen.be/twinning
www.etwinning.net